Jaka jest odpowiedzialność właściciela jednoosobowej działalności za zobowiązania firmowe?

Renata Kowalskamar 3, 2023

Właściciel jednoosobowej działalności gospodarczej jest osobiście odpowiedzialny za zobowiązania finansowe swojej firmy. Oznacza to, że w przypadku, gdy firma nie będzie w stanie spłacić swoich długów, wierzyciel może domagać się od właściciela zwrotu z należności osobistych, w tym z prywatnego majątku.

Odpowiedzialność ta dotyczy wszystkich zobowiązań firmy, w tym wobec kontrahentów, urzędów skarbowych, ZUS-u, banków, itp. Jedyną formą ograniczenia tej odpowiedzialności jest dokonanie rejestracji działalności jako spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (Sp. z o.o.), co wymaga złożenia stosownej umowy oraz wniesienia minimalnego kapitału zakładowego. W takim przypadku odpowiedzialność właściciela ogranicza się do wartości wniesionego przez niego wkładu do spółki.

Czy przedsiębiorca może ograniczyć swoją odpowiedzialność za zobowiązania?

Tak, przedsiębiorca może ograniczyć swoją odpowiedzialność za zobowiązania poprzez utworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (Sp. z o.o.) lub spółki akcyjnej (S.A.).

W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, odpowiedzialność za zobowiązania spółki ogranicza się do wartości jej kapitału zakładowego, czyli sumy wpłat dokonanych przez wspólników. Właściciele spółki z o.o. nie odpowiadają zatem za zobowiązania spółki ponad jej wartość kapitału zakładowego, a ich prywatny majątek jest chroniony przed wierzycielami spółki.

W przypadku spółki akcyjnej, odpowiedzialność akcjonariuszy jest ograniczona do wartości nominalnej ich udziałów, które posiadają w spółce. Jeśli akcjonariusz wniósł pełną wartość swoich udziałów, to nie odpowiada on za zobowiązania spółki powyżej tej wartości.

Warto jednak pamiętać, że tworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej wiąże się z kosztami, które trzeba ponieść przy zakładaniu i prowadzeniu takiej spółki.

Czy upadłość konsumencka zwalnia z odpowiedzialności za zobowiązania jednoosobowej działalności gospodarczej?

Upadłość konsumencka nie zwalnia przedsiębiorcy z odpowiedzialności za zobowiązania związane z prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej. Oznacza to, że wierzyciele firmy nadal będą mieli prawo domagać się zwrotu zaległych należności z majątku przedsiębiorcy.

Upadłość konsumencka dotyczy wyłącznie długów wynikających z umów zawartych przez osobę fizyczną jako konsumenta, np. kredytów konsumpcyjnych, kart kredytowych, umów leasingowych czy faktoringowych, ale nie dotyczy długów wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej.

W przypadku gdy przedsiębiorca chce zredukować swoje zobowiązania związane z jednoosobową działalnością gospodarczą, może skorzystać z procedury upadłościowej. W takim przypadku, zależnie od wyniku postępowania, może dojść do umorzenia długów lub zawarcia ugody z wierzycielami.